Στον Άγιο Θεόδωρο τον Στρατηλάτη είναι αφιερωμένη η κύρια εκκλησία, που είναι κτισμένη στην ανατολική όχθη του ποταμού Ατσά και ανατολικά του παλαιού πυρήνα του χωριού. Πρόκειται για Ναό ο οποίος αντικατέστησε μερικώς παλαιότερο που είχε υποδομηθεί στα μέσα της Τουρκοκρατίας.

Ο Άγιος Θεόδωρος ο Στρατηλάτης γιορτάζει και πανηγυρίζει στις 8 του Φλεβάρη και μαζεύει, κοντά του, πιστούς απ’ όλα τα χωριά της κοιλάδας της Σολέας κι απόδημους από κάθε γωνιά της Κύπρου μας.

Η παράδοση λέει πως στον τόπο που είναι κτισμένη η εκκλησία, βρέθηκε από τους προγόνους μας η εικόνα του Αγίου και πως εκείνοι οι πρώτοι κάτοικοι τη μετέφεραν στη δυτική όχθη του ποταμού, που ήταν κτισμένο και το παλιό χωριό και θέλησαν να κτίσουν την εκκλησία πάνω στο λόφο που είναι σήμερα το σχολείο μας. Ο τόπος όμως φαίνεται δεν άρεσε στον ΄Άγιο γιατί κάθε βράδυ η εικόνα έφευγε και πήγαινε στο μέρος που τη βρήκανε.΄Ετσι οι πρόγονοί μας αποφάσισαν να κτίσουν εκεί την πρώτη εκκλησούλα του Αγίου Θεοδώρου που αργότερα οι νεότεροι την μεγάλωσαν και της έδωσαν τη σημερινή της μορφή. Σύμφωνα με τη μαρτυρία του Αντρέα Αντωνίου όταν οι κάτοικοι έκαναν εργασίες για να μεγαλώσουν την εκκλησία βρήκαν προς τα δυτικά του ναού και παλαιότερα θεμέλια πράγμα που επιβεβαιώνει ότι εκεί βρισκόταν εκκλησία ίσως και πριν τη δημιουργία του χωριού όπως είναι σήμερα.

Η εκκλησία βρίσκεται στην περιοχή κάμπος της εκκλησιάς και περιτριγυρίζεται από ελαιώνες. Σύμφωνα πάλι με τη μαρτυρία του Αντρέα Αντωνίου οι εργασίες οικοδόμησης της τέλειωσαν το 1916. Αυτό επιβεβαιώνεται εξάλλου και από τα λεγόμενα κάποιου ξένου περιηγητή της Κύπρου, του Jeffery στο βιβλίο του “Monuments of Cyprus” των αρχών του 20^ου αιώνα ο οποίος περνώντας το 1918 για να πάει στην Ευρύχου ερχόμενος από την Ασίνου, πέρασε και από την εκκλησία την οποία χαρακτηρίζει ως “rebuilt” (χτισμένη εκ νέου). Πρόκειται για το δυτικό τμήμα της εκκλησίας που προστέθηκε τότε για να εξυπηρετήσει  τις ανάγκες του χωριού που άρχισε να μεγαλώνει. Σύμφωνα πάλι με την μαρτυρία του Α. Αντώνιου υπήρχε επιγραφή στην νότια είσοδο του ναού η οποία καλύφθηκε όμως από γύψο.

Πρόκειται για μικρό και ταπεινό μονόκλιτο ναό. Είναι του χαρακτηριστικού τύπου εκκλησιών του 19^ου αιώνα με επιρροές από τη φράγκικη αρχιτεκτονική παράδοση. Ο κυρίως ναός είναι ορθογώνιος και φέρει αμφικλινή στέγη με κατεύθυνση από βορρά προς νότο με κάλυψη από κεραμίδια ρωμαϊκού τύπου που φτιάχτηκαν από τεχνίτες του χωριού. Στο εσωτερικό της εκκλησίας υπάρχουν δύο οξυκόρυφες καμάρες. Η μία βρίσκεται στο σημείο που χωρίζει ο κυρίως ναός από το ιερό με το τέμπλο και η άλλη στη μέση της εκκλησίας στο σημείο που έγινε η μεταγενέστερη επέκταση. Ο ναός φέρει πόρτα στη δυτική πλευρά όπου συνηθίζεται να μπαίνουν οι γυναίκες και μια στα νότια που αποτελεί είσοδο των αντρών. Είναι χτισμένη από ακατέργαστη πέτρα στο παλαιότερο μέρος και στο νέο με πέτρα στα θεμέλια και με παραδοσιακά τούβλα πιο πάνω. Επίσης ο ναός φέρει δύο παράθυρα στα βόρια και δύο στα νότια. Το δάπεδο του ναού επενδύθηκε με μωσαϊκά ενώ παλαιότερα υπήρχαν πλάκες. Στην αυλή της εκκλησίας και γύρω από αυτή μέχρι και το 1980, λειτουργούσε το παλιό κοιμητήριο. Πριν την τοποθέτηση καμπάνας στο χώρο του κωδωνοστασίου υπήρχε σήμαντρο. Το καμπαναριό είναι χτισμένο και αυτό με το παραδοσιακό τούβλο του χωριού, δωρεά από τους κατοίκους. Η εκκλησία χτίστηκε με τη βοήθεια των χωριανών και με αρχιτέκτονα τον Μάστρε – Φίλιππο από τη Γαλάτα, που την έχτισε ως δωρεά στο χωριό.

Γύρω από την εκκλησιά υπάρχουν ελαιώνες που της ανήκουν και σύμφωνα με τα κατάστιχα της εκκλησίας βασική πηγή εσόδων για τον ναό αποτελούσε η ενοικίαση των ελαιώνων αυτών.

Ο Άγιος Θεόδωρος ο Στρατηλάτης

Ο Άγιος Θεόδωρος ο Στρατηλάτης είναι Άγιος της Ορθοδόξου Ανατολικής Εκκλησίας. Έζησε στα τέλη του 3^ου με αρχές του 4^ου αιώνα. Το ακριβές έτος γέννησης του, δεν διασώζεται. Υπήρξε ανώτατος βαθμοφόρος του Ρωμαϊκού στρατού και μάρτυρας της εκκλησίας. Ο Άγιος Θεόδωρος ο Στρατηλάτης εμφανίζεται σε εκκλησίες τόσο σε φορητές εικόνες, όσο και σε τοιχογραφίες. Εμφανίζεται είτε μόνος, είτε μαζί με τον Άγιο Θεόδωρο του Τήρωνα και φέρει πάντα στρατιωτική στολή.

Ενωτικά δημοψηφίσματα – Κατάλογος ιερέων και επιτρόπων

Η Εκκλησία της Κύπρου διοργάνωσε δημοψηφίσματα για την ένωση της Κύπρου με την Ελλάδα στις 25 Μαρτίου 1921, στις 25 Μαρτίου 1930 και στις 15 Ιανουαρίου 1950. Παρατίθενται πάρα κάτω πληροφορίες από τα ψηφίσματα του 1921 και 1930 καθώς και οι σελίδες που αφορούν στον Άγιο Θεόδωρο από τις δέλτους του ενωτικού δημοψηφίσματος.

Σύμφωνα με τα πιο πάνω δελτία την εφορευτική επιτροπή το 1921 αποτελούσαν οι: Παπά-Νεόφυτος Χατζηχριστοδούλου και την Χωρική Επιτροπή οι: Θεοχάρης Γιακουμή (Μουχτάρης), Κυριάκος Κυπριανού και Χριστόδουλος Χατζησάββα. Την εφορευτική επιτροπή το 1930 αποτελούσαν οι: Παπά-Δημήτριος Παναγή (Ιερέας), την Εκκλησιαστική Επιτροπή οι: Ιωάννης Χατζηθεοφυλάκτου, Χριστόδουλος Χατζησάββας και Κωστής Θεοχάρης, την Χωριτική Αρχή οι: Κυριάκος Βασίλης (Μουχτάρης), Θεοχάρης Γιακουμής, Γεώργιος Μιχαήλη, Αριστόδημος Γεωργίου και Μιχαήλης Χριστοδούλου.